Εκτός προϋπολογισμού βγαίνουν αγρότες - κτηνοτρόφοι που τρέχουν πρόγραμμα με τα κόστη επένδυσης να έχουν πάρει φωτιά

Μία επένδυση σε αγροτική εκµετάλλευση που το 2017 κοστολογούνταν 100.000 ευρώ σε πάγιο εξοπλισµό, σήµερα µπορεί να κληθεί ο παραγωγός να την πληρώσει διπλά. Έστω ότι το προϊόν που θα παράξει θα το πληρωθεί και αυτό µε διπλή τιµή τα δύο πρώτα χρόνια.

Ωστόσο, όταν υπάρχει ένα business plan 10ετίας, κάθε άλλο παρά δεδοµένο είναι ότι θα συνεχίσει να το πληρώνεται το προϊόν «ακριβά» όσο οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν. Ως εκ τούτου, η απόσβεση της επένδυσης σε ένα εύλογο χρονικό διάστηµα τίθεται επ’ αµφιβόλω όπως και η σκοπιµότητα αυτής. Σύµφωνα µε τα παραπάνω, γίνεται λοιπόν σαφές ότι ακόµη και όταν ανοίξουν τα νέα επενδυτικά προγράµµατα (Σχ. Βελτίωσης, Αναπτυξιακός κ.λπ) η ένταξη δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός αλλά µία καλά µελετηµένη ενέργεια που εµπεριέχει όµως µεγαλύτερο ρίσκο από ποτέ. 

Το ζήτηµα το εύλογου κόστους

Οι διαχειριστικές αρχές του ΠΑΑ όπως είχε αναφέρει ο Θύµιος Τσιατούρας τον περασµένο Ιούνιο, θα λάβουν τις πληθωριστικές πιέσεις καλά υπόψη στα επόµενα Σχέδια Βελτίωσης, τουλάχιστον όσον αφορά το εύλογο κόστος των επενδύσεων (ανώτατο όριο δαπάνης που θα καλύπτεται µε επιδότηση), αυξάνοντας τα σχετικά ποσά. Ενδεικτικά κάποια στοιχεία του περασµένου πίνακα είχαν ως εξής:

• Στάβλος αγελάδων (τύπου τολ): 2.140 ευρώ/αγελάδα.
• Αιγοπροβατοστάσια συµβατικά: 580 ευρώ/προβατο.
• Παγολεκάνες: Από 1.400 έως 4.300 ευρώ.
• Αυτοκαθαριζόµενες µηχανές γαλουχίας: 7.000 ευρώ.
• Αµελκτικές µηχανές 18Χ18: Κυκλική 38.000 ευρώ.
• Παρελκόµενα επεξεργασίας εδάφους: Έως 40.000 ευρώ αθροιστικά.
• Πολυµηχανήµατα: Έως 55.000 ευρώ αθροιστικά.
• Τρακτέρ: Έως 125.000 ευρώ.

Από την άλλη, υπάρχει και ένα ακόµη, µακρινό όµως, σενάριο, να «τρέξουν» τα Σχέδια όπως το αντίστοιχο πρόγραµµα του Ταµείου Ανάκαµψης. Εκεί δεν υπήρχαν πίνακες εύλογου κόστους, και λαµβάνονταν υπόψιν η χαµηλότερη από τις τρεις προσφορές ως «εύλογη δαπάνη», επί της οποίας υπολογιζόταν η τελική ενίσχυση. Πάντως, οι διαχειριστικές αρχές δεν µοιάζουν να έχουν πρόθεση να αυξήσουν το µέγιστο επιλέξιµο ποσό συνολικής δαπάνης ανά φάκελο (130.000 ευρώ για φυτική και 200.00 ευρώ για ζωική παραγωγή).  Σηµειωτέον,ο µέσος φάκελος των Σχεδίων Βελτίωσης, προέβλεπε δαπάνες ύψους 100.000 ευρώ. 

Ακόµη και το καθεστώς των τριών προσφορών έχει «τρύπες», τις οποίες δηµιουργεί η αργοπορία αξιολόγησης των φακελών και τελικής υλοποίησης της επένδυσης. Αντικειµενικά λοιπόν ο αγρότης δεν επιδοτείται στο ύψος της πραγµατικής επένδυσης, εκτός και αν οι ενδεχόµενες µεταβολές στις τιµές ληφθούν υπόψη κατά την υλοποίηση. Ζητήµατα µε τις προσφορές αντιµετωπίζουν και δικαιούχοι της Μεταποίησης.
Πηγή