Απαγόρευση αλλαγής χρήσης γης, φτηνά δάνεια και κτηνοτροφικά πάρκα στις συστάσεις ΓΠΑ για Θεσσαλία

Ρευστότητα, θεσμικές παρεμβάσεις για τη χρήση γης και συντονισμένες κινήσεις για αναπλήρωση σε βάθος επταμήνου του χαμένου ζωικού κεφαλαίου της Θεσσαλίας, περιλαμβάνονται στο πλαίσιο δράσεων που συνέταξε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για μια ταχεία ανασυγκρότηση της περιοχής μετά τις πλημμύρες και μάλιστα με έναν πιο σύγχρονο και ευθυγραμμισμένο με τις σύγχρονες παραγωγικές απαιτήσεις τρόπο.

Σε μεγάλο βαθμό, οι καθ’ ύλην αρμόδιοι καθηγητές του Γεωπονικού σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν το πρωί της Τετάρτης 20 Σεπτεμβρίου, συμφωνούν ότι οι πλημμυρισμένες αγροτικές εκτάσεις θα είναι σύντομα σε θέση να καλλιεργηθούν εκ νέου, πριν μάλιστα κλείσει το παράθυρο τον επερχόμενων φθινοπωρινών σπορών.

Και αυτό χωρίς ιδιαίτερες επιπτώσεις, κάτι που όμως μένει να φανεί και στην πράξη, μιας και στα χωράφια γύρω από τη λίμνη της Κάρλας η αποστράγγιση προχωρά πολύ αργά και τα νερά διατηρούν επτά μέτρα βάθος.

Ειδικές παρεμβάσεις θα χρειαστούν σε ορισμένα αγροτεμάχια για την επαναφορά της γονιμότητας της γης, ωστόσο προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελέσει η συγκράτηση των αγροτών στα χωριά τους και η αποφυγή αλλαγής χρήσεων της γης.

Στην παρέμβασή του ο καθηγητής Αγροτικής Οικονομίας, Κωνσταντίνος Τσιμπούκας, επεσήμανε μια πολύ κρίσιμη συνθήκη που διαμόρφωσε η καταστροφή: οι καλά οργανωμένοι αγρότες, συνήθως μεγάλοι σε ηλικία, δεν διαθέτουν ούτε τα κουράγια, ούτε τους πόρους για να ξεκινήσουν από την αρχή τη δραστηριότητα τους. Παράλληλα, οι νεότεροι αγρότες, βρίσκονται χρεωμένοι και συντετριμμένοι. Τα μεγαλύτερα κίνητρα και οι παροχές της Πολιτείας λοιπόν, θα έπρεπε να εστιάσουν -σύμφωνα με τον καθηγητή- στην εξασφάλιση της παρουσίας νέων αγροτών στις πληγείσες περιοχές, οι οποίοι με τη σειρά τους αποτελούν καταλύτη για τη διατήρηση της παραγωγικής δραστηριότητας του κλάδου αγροδιατροφής στη Θεσσαλία. Εκτός από τις αυτονόητες αποζημιώσεις για χαμένη παραγωγή, διαφυγόντα κέρδη λόγω ακαταλληλότητας εδαφών ή μείωσης γονιμότητας και φθορές – καταστροφές στον εξοπλισμό, είναι αναγκαία η απαγόρευση της αλλαγής της χρήσης στην γεωργική γης, στις πληγείσες περιοχές, για τουλάχιστον 5 έτη, χαμηλότοκα δάνεια αλλά και εξατομικευμένες οικονομικές συμβουλές σε αγρότες κάτω των 50 ετών.

Αναγκαία, σύμφωνα με τα πρώτα πορίσματα του ΓΠΑ, είναι και οι αγροτικές βιομηχανίες που δεν θα λειτουργήσουν (ή θα υπολειτουργήσουν) φέτος λόγω μερικής ή ολικής έλλειψης των απαραίτητων πρώτων υλών (σύσπορο βαμβάκι, βιομηχανική τομάτα, γάλα κλπ) να είναι διασφαλισμένο πως του χρόνου θα βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία.

Κτηνοτροφικά πάρκα και ομάδες κτηνοτρόφων

Στο πλαίσιο της παρουσίασης, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρος Κελέτσης, έδωσε τα νεότερα δεδομένα από τις δηλώσεις νεκρών ζώων και την πορεία του έργου περισυλλογής που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα 24ωρα. Τα επίσημα στοιχεία θέλουν να έχουν δηλωθεί στον ΕΛΓΑ 73.542 νεκρά αιγοπρόβατα, 6.395 βοοειδή και 20.468 χοίροι. Ειδικά για τα αιγοπρόβατα και τις ισορροπίες που διαμορφώνονται στη ζώνη γάλακτος, οι εκτιμήσεις του ΓΠΑ και του καθηγητή Γιώργου Ζέρβα και της καθηγήτριας διατροφής ζώων, Ελένης Τσιπλάκου, θέλουν το χαμένο ζωικό κεφάλαιο να μπορεί να αναπληρωθεί από όμορους νομούς σε βάθος επτά μηνών, με τα νεαρά ζώα να μπαίνουν σε παραγωγική ηλικία μέσα στους επόμενους 12 με 15 μήνες. Σε αυτό το διάστημα, οι ανάγκες των κτηνοτρόφων μπορούν να καλυφθούν με θερμοκηπιακού τύπου στάβλους. Όπως παρατήρησε η καθηγήτρια Τσιπλάκου, η απουσία μεγάλων επενδύσεων στο πεδίο της αιγοπροβατοτροφίας, καθιστά σχετικά εύκολη την επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση. Το ζητούμενο όμως είναι η ανάπτυξη ενός πιο μοντέρνου παραγωγικού μοντέλου, με σύγχρονες μονάδες που θα μπορούσαν να συστεγάζονται σε κτηνοτροφικά πάρκα, τα οποία θα συντονίζουν κτηνοτρόφοι μέσω οργανώσεων παραγωγών.

Ως προς τις ζωοτροφές, το επόμενο διάστημα θα τρέξουν έλεγχοι για τυχόν μυκητολογικές προσβολές στις διασωθείσες ποσότητες, ενώ είτε μέσω συνεργασίας συνεταιρισμών είτε μέσω των εισαγωγών θα καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες.

Στα συμπεράσματα του ΓΠΑ, πέρα από την ανάγκη για άμεσες αποζημιώσεις, περιλαμβάνεται και η διαμόρφωση μέτρων ανανέωσης και εκσυγχρονισμού του γεωργικού εξοπλισμού, διατύπωση που μάλλον θεωρεί σχεδόν δεδομένη μια τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ που θα έφερνε εξειδικευμένα για τη Θεσσαλία μέτρα Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης. Κάτι τέτοιο το επιτρέπει η Κομισιόν, ωστόσο θα απαιτηθεί εξειδίκευση και καλή τεκμηρίωση των ελληνικών αξιώσεων, καθώς και ένα καλό ζύγισμα, μιας και πρόκειται για κονδύλια που ήδη βρίσκονται στη διάθεση των ελληνικών αρχών για αξιοποίηση σε αγροτικές δράσεις και ουσιαστικά θα λείψουν από κάπου αλλού.

Οικονομική λειτουργία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων

Για τη διατήρηση της παραγωγικής δραστηριότητας του κλάδου αγροτροφίμων στην Θεσσαλία μεταξύ άλλων θεωρούνται ως αναγκαία:

• Η αποζημίωση μέσω ΕΛΓΑ των καλλιεργειών που υπέστησαν ζημία. Επίσης είναι άμεση ανάγκη, για την οικονομική επιβίωση των εκμεταλλεύσεων και των οικογενειών που τις κατέχουν, να διανεμηθούν άμεσα (έστω μέρος/προκαταβολή) των αντιστοίχων αποζημιώσεων.
• Η αποζημίωση γεωργικών προϊόντων και εφοδίων (ζωοτροφές κλπ.) που ήταν αποθηκευμένα και καταστραφήκαν από τις πλημμύρες.
• Η αποζημίωση όσων εκμεταλλεύσεων εμφανίζουν σημαντικές φθορές τόσο στα γεωργικά τους μηχανήματα και ευρύτερα στον γεωργικό τους/κτηνοτροφικό τους εξοπλισμό, όσο και στη γεωργική γη που κατέχουν.
• Απαγόρευση της αλλαγής της χρήσης στην γεωργική γης, στις πληγείσες περιοχές, για τουλάχιστον 5 έτη.
• Πρώτη προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη συγκράτηση του πληθυσμού των νέων και σχετικά νέων σε ηλικία γεωργών (κάτω των 45-50 ετών), ώστε να αποφευχθεί ανεπιθύμητη αγροτική έξοδος. Στην ηλικιακή αυτή ομάδα πρέπει να δοθούν πρόσθετα κίνητρα (π.χ. χαμηλότοκα δάνεια) αλλά και εξατομικευμένες γεωργοοικονομικές συμβουλές για την αναγέννηση βιώσιμών εκμεταλλεύσεων.
• Διασφάλιση ώστε οι γεωργικές βιομηχανίες που δεν θα λειτουργήσουν (ή θα υπολειτουργήσουν) φέτος λόγω μερικής ή ολικής έλλειψης των απαραίτητων πρώτων υλών (σύσπορο βαμβάκι, βιομηχανική τομάτα, γάλα κλπ) να είναι του χρόνου σε πλήρη λειτουργία.
• Ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την ανάκαμψη της Θεσσαλικής οικονομίας.

Πηγή, Φωτογραφίες: Γεωργία Καραμαλή